Melkveehouder René Nieuwlaar in Kloosterhaar (Ov.) gebruikt mesttoevoegmiddel Agrimestmix. Hij ziet het niet als wondermiddel, maar constateert nuchter dat de baten groter zijn dan de kosten. Bovendien merkt Nieuwlaar dat hij meer profiteert naarmate de tijd voortschrijdt. Via de mest verbetert de kwaliteit van het ruwvoer en dat ziet de melkveehouder terug bij zijn koeien.

Heldergroen ogen de percelen grasland achter de stallen. Gelet op het moment van het jaar, het is de tweede helft van november, is dat een ongewone aanblik. ‘We hebben een lang groeiseizoen. Door het zachte weer in de eerste helft van november bleef het gras maar groeien’, zegt melkveehouder René Nieuwlaar. ‘Dat het gras nog zo frisgroen oogt, komt ook door de kwaliteit van de grasmat. Die hebben we de laatste jaren zien verbeteren.’ René heeft samen met broer Eric een veehouderijbedrijf in Kloosterhaar.
De broers melken met 100 koeien een miljoen kilo melk. Daarnaast houden ze 70.000 vleeskuikens volgens het ‘Goed Nest-concept’ van de Kuikenaer. De veehouders hebben 35 hectare grasland in gebruik en verbouwen 3 hectare snijmais. Daarnaast kopen ze snijmais aan en voeren jaarlijks zo’n 1.400 kuub mest af. ‘We hebben een intensief bedrijf. Daarom vinden we het belangrijk om veel en goed ruwvoer per hectare te produceren’, aldus Nieuwlaar.
Dit uitgangspunt was twee jaar geleden echter niet de reden dat de broers Nieuwlaar begonnen met het gebruik van mesttoevoegmiddel Agrimestmix. ‘Op een goede dag was ik bezig om zand van de kuil te verwijderen toen Gert aan het Rot van Rinagro BV op het erf verscheen. Toen ik met hem sprak over problemen met een schuimlaag op de drijfmest in de putten, wees Gert me op de mogelijkheden van Agrimestmix. Gert gaf aan dat het middel meer te bieden heeft dan het voorkomen van schuim op de mest, maar dit praktische probleem was op dat moment voor mij de aanleiding om het spul eens te proberen.’

Schuimlaag
Al jaren kampten de melkveehouders bij tijd en wijle met een schuimlaag op de mest in de koeienstal. ‘Schuim is vooral hinderlijk bij een hoog mestniveau in de putten. Het schuim komt dan op een gegeven moment boven de roosters. En dat wil je niet. Het schuim heeft onder meer een negatieve invloed op de klauwgezondheid.’ Door de schuimproblemen was Nieuwlaar meerdere jaren genoodzaakt om al in het najaar en in de winter mest af te voeren.

‘Zonder schuim hebben we voldoende opslagcapaciteit om te wachten tot het voorjaar. Vooral vanwege de kosten is dat gunstiger.’

Rinagro adviseert om wekelijks 0,75 liter Agrimestmix per 50 koeien te verdelen over de stalvloer. ‘Ik probeer dat advies te volgen, maar ik moet bekennen dat ik ook wel eens een week oversla. De week erna pas ik dan de dubbele dosering toe.’

Natuurlijk mineralenmengsel
Dat Agrimestmix een gunstig effect heeft op het tegengaan van schuimvorming,
werd na enige maanden al duidelijk. ‘Maar er is meer. Het is een natuurlijk mineralenmengsel.
Het belangrijkste effect is dat de inhoud van de mestput zuurstofrijker wordt’, vertelt Aan het Rot. ‘Dit betekent dat in plaats van anaerobe bacteriën, aerobe bacteriën zich er gaan vermenigvuldigen.
Die omslag van een 95 procent anaeroob milieu naar een 95 procent aeroob milieu heeft grote gevolgen voor de kwaliteit van de drijfmest. Er ontsnapt minder gas uit de mest in de vorm van ammoniak, methaan, lachgas en waterstofsulfide.
Doordat er minder stikstof in de vorm van ammoniak verloren gaat, en doordat Agrimestmix bijdraagt aan de omzetting van organisch gebonden stikstof in ammonium, neemt het gehalte ammoniumstikstof in de drijfmest toe.
Dat is gunstig voor de bemesting van je gras. Ammoniumstikstof is goed beschikbaar voor de plant en niet gevoelig voor uitspoeling.’ Volgens Aan het Rot hebben de veranderende processen in de mestput grote gevolgen voor het effect van drijfmest op de gewasgroei. ‘Bij gangbare drijfmest ontstaat er pas na het uitrijden een aeroob milieu waarin organische stof verteert.
Bij met Agrimestmix behandelde drijfmest komt de afbraak van organische stof, en dus de omzetting van organisch gebonden N naar ammonium N, veel eerder op gang. Je haalt daarmee als het ware bemestingswaarde naar voren in het groeiseizoen.’
Naast minder schuimvorming is een ander bijeffect volgens de leverancier dat de mest homogener blijft. Nieuwlaar beaamt dat. ‘Ik probeer zo min mogelijk te mixen. En ik merk dat ik toch snel de mest aan het lopen krijg, als ik de mixer aan zet. In het verleden was dat soms wel anders.’
Aan het Rot stelt dat met Agrimestmix behandelde drijfmest invloed heeft op de grasgroei. ‘De beworteling van het gras verbetert en het gras groeit anders. Dat zie je onder meer aan de celdeling en celvulling. Het gevolg is gras met een hoger droge stofgehalte. Dat merk je onder meer aan een kortere veldperiode.’

Geen jubelverhalen
Nieuwlaar wil niet met jubelverhalen in de krant. ‘Toch kunnen we er niet omheen dat Agrimestmix effecten heeft die we terugzien op het grasland. We maken hier vooral eendagskuilen. Dat wil zeggen: ’s morgens maaien en ’s avonds inkuilen. Ik heb de indruk dat het gras droger is dan voorheen. We streven naar een drogestofgehalte van zo’n 40 procent in de kuil. Maar dit jaar zijn we daar meerdere keren flink overheen geschoten.’ Nieuwlaar heeft ook de indruk dat de kwaliteit van de graszode verbetert. ‘Op alle percelen zien we een goed bewortelde mooi dichte zode. Dat we iedere 4-5 weken proberen te maaien, draagt daar ook aan bij. Sommige collega’s vinden het beter om te wachten tot het gras iets meer structuur heeft, maar ik ga voor gras met een hoge voederwaarde. Hout voor structuur in de pens koop ik aan in de vorm van luzerne.’
Dat het gewonnen kuilgras beter verteerbaar is voor de melkkoeien, kan Nieuwlaar niet met harde cijfers onderbouwen. Wel concludeert hij dat de koeien het gewoon goed doen. ‘Het lijkt allemaal wat makkelijker te lopen. Dat was ook de conclusie die we laatst trokken in een gezamenlijk overleg met Gert aan het Rot en onze veevoeradviseur. De koeien benutten het aangeboden ruwvoer heel erg goed.Mijn indruk is dat Agrimestmix prima past bij het zo goed mogelijk sluiten van kringlopen op het bedrijf. We bevinden ons in een positieve spiraal en daar draagt dit middel aan bij.’

Kosten-baten
Melkveehouder Nieuwlaar realiseert zich dat het lastig is om de baten van Agrimestmix op zijn bedrijf nauwkeurig te becijferen. ‘Ik bekijk het nuchter. Als ik door het gebruik van Agrimestmix kan voorkomen dat ik al in het najaar mest moet afvoeren omdat het schuim boven de roosters komt, verdien ik de kosten al terug in de vorm van lagere mestafzetkosten. Wat het middel nog meer brengt, is mooi meegenomen.’